Aszure - deser jedności i wspólnej historii.

Kolejny wpis o kulturze tureckiej. Tym razem deser, który jednoczy i łączy wspólną historię, teraźniejszość i przyszłość.

Aszure, jak mówi sama nazwa "aszr" oznacza w języku arabskim dziesięć. Dzień Aszure obchodzi się według kalendarza muzułmańskiego dziesiątego dnia miesiąca Muharrem. Geneza tego święta jest różna w zależności od tego czy obchodzą je sunnici czy szyici dzień ten jest świętem lub dniem żałoby. Jak z pewnością wiecie część Turków to Alewici, którzy są szyitami i właśnie dla nich miesiąc Muharrem jak i Dzień Aszura to czas postu i żałoby.

Nie chcę jednak zagłębiać się w wątek religijny a zajmę się stroną kulturową deseru jaki gotowany jest w tureckich domach od wieków.

Deser ten przyrządza się w Turcji i wsród ludów tureckich więc z pełną świadomością mogę stwierdzić że jest on częścia kultury tureckiej. Jako przykład mogę podać kompot z suszonych owoców jaki w Dzień Aszura przygotowują Polscy Tatarzy. Troszkę inna wersja tureckiego deseru.

Za czasów osmańskich przygotowanie aszure należało do kucharzy sułtana. W kuchniach pałacu Topkapi gotowano deser by na poczatku poczęstować nim Padyszacha i pozostałych mieszkańców saraju, biurokratów i elitę stambulską. Deser nalewano do dzbanów i niesiono pod wyznaczony adres. Następnego dnia zgodnie z tradycją turecką "zwracania talerza" taki dzban oddawano napełniony orzechami, rodzynkami czy czekoladkami.  Nie mogło zabraknąć również deseru dla zwykłych stambulczyków. Z samego rana ustawiamo 50-60 kotłów w określonym miejscu Stambułu i gotowano w nich deser z pszenicy, suszonych fig, rodzynek, suszonych moreli, ciecierzycy i fasoli by rozdać go mieszkańcom Stambułu. Ponadto w pałacach rodziny sułtana, domach elity i miejscach spotkań religijnych również gotowano deser by rozdać go ubogim.

Tradycja przygotowywania deseru przetrwała do dziś, bez względu na status społeczny w większości tureckich rodzin przgotowuje się deser po to by rozdać go sąsiadom, znajomym czy po prostu potrzebującym. 

Jakie znaczenie ma sam deser, dlaczego wybrano te a nie inne produkty? Podstawowym składnikiem aszure jest pszenica. Jak wszyscy wiemy to z niej powstaje mąka i nasz powszedni chleb który chyba w każdej kulturze jest rzeczą świętą. Ciecierzycę i fasolę dodaje się ze względu na wartości odżywcze. Rodzynki to jedna z najstarszych roślin służąca do słodzenia, suszone figi i morele również miały dodać potrawie słodyczy i wartości odżywczych. Dodatkowo do deseru dodajemy jabłko i granat jako symbol płodności i obfitości.

Te tak różne i czasem zupełnie niepasujace do siebie składniki łączą się podczas gotowania tworząc jedność i wspólny niepowtarzalny smak. 

Najważniejsze w tym całym rytuale jest dzielenie się, deseru nie gotuje się po to by zjeść go z rodziną ale po to by podzielić się nim, dlatego gotowany jest zawsze w dużych ilościach.

Dzielenie się deserem ma zapewnić pomyślność domowi w którym był gotowany. Jeśli więc ktoś zapuka do Waszych drzwi i będzie częstował Was miseczką deseru aszure przyjmijcie ją i podziękujcie mówiąc "Allah kabul etsin". 

Nietaktem będzie odmówienie, jeśli nam nie smakuje nie musimy go jeść wystarczy że go po prostu przyjmiemy.

A tu jest przepis na ten pyszny deser

http://turcjaodkuchni.blogspot.com.tr/2011/12/aszure-deser-ze-swoja-historia.html